Phòng ngừa và điều trị Đại_dịch_COVID-19

Phòng tránh

Camera hồng ngoại được lắp đặt tại ga đường sắt Vũ Hán để kiểm tra nhiệt độ cơ thể của hành khách trước khi họ lên tàu.Áp phích tuyên truyền tại Việt Nam về các phòng tránh dịch COVID-19.

Các triệu chứng của bệnh bao gồm sốt, khó thởho,[241] được mô tả là "giống như cúm".[242] Để ngăn ngừa nhiễm virus, WHO khuyến cáo: "rửa tay thường xuyên, che miệng và mũi khi ho và hắt hơi và giữ khoảng cách ít nhất là 1 mét (3 feet) với bất kỳ ai có triệu chứng bệnh hô hấp như ho và hắt hơi, tránh đưa tay chạm mắt, mũi, miệng khi tay chưa rửa sạch. Nếu bản thân có biểu hiện sốt, ho hay khó thở, nên ở nhà và tìm kiếm trợ giúp y tế ngay lập tức bằng cách gọi trước cho bác sĩ hay trung tâm y tế, tuân thủ chỉ dẫn của chính quyền địa phương. Luôn cập nhật thông tin về dịch bệnh và tuân theo các hướng dẫn của nhà cung cấp chăm sóc sức khỏe".[243][244][245][246]

Chính phủ nhiều nước khuyến cáo người dân nên hạn chế tất cả các chuyến du lịch không cần thiết đến các quốc gia và khu vực bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.[247] Không có bằng chứng cho thấy vật nuôi, chẳng hạn như chómèo có thể bị nhiễm bệnh.[248] Trung Quốc đã cấm buôn bán và tiêu thụ động vật hoang dã.[249]

Đối với các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chăm sóc người bị nhiễm bệnh, biện pháp phòng ngừa tiêu chuẩn cần thêm kính bảo vệ mắt.[250]

Mặc dù không có phương pháp điều trị cụ thể đối với coronavirus mới ở người, CDC Hoa Kỳ khuyên rằng người nhiễm bệnh có thể làm giảm các triệu chứng của họ bằng cách uống thuốc giảm đau hạ sốt (lưu ý không dùng aspirin cho trẻ nhỏ), uống nước và nghỉ ngơi.[251] Một số quốc gia yêu cầu mọi người thông báo các triệu chứng giống cúm đến bác sĩ, đặc biệt nếu họ đã từng du lịch đến Trung Quốc đại lục.[252][253]

Dịch tễ là một phương pháp quan trọng để các cơ quan y tế xác định nguồn lây nhiễm và ngăn ngừa lây truyền thêm.[254] Các biện pháp cách ly với xã hội cũng được khuyến nghị để ngăn ngừa lây truyền trong cộng đồng.[255][256]

Những quan niệm sai lầm đang trôi nổi về cách ngăn ngừa nhiễm virus như rửa mũi, súc miệng bằng nước súc miệng, ăn tỏi... là không hiệu quả.[248]

Rửa tay

Rửa tay được đề xuất để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh. CDC Hoa Kỳ khuyên mọi người nên rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh hoặc khi tay bị bẩn; trước khi ăn; và sau khi xì mũi, ho hoặc hắt hơi. Họ khuyến nghị sử dụng thêm dung dịch rửa tay khô với ít nhất 60% cồn khi không có sẵn xà phòng và nước.[244] WHO cũng khuyên mọi người tránh chạm vào mắt, mũi hoặc miệng nếu tay dơ.[245][253]

Vệ sinh đường hô hấp

Khẩu trang được sử dụng ở Quảng Châu

Các tổ chức y tế khuyến cáo mọi người nên che miệng và mũi bằng khăn giấy khi ho hoặc hắt hơi (sau đó nên vứt ngay lập tức) hoặc bằng tay áo nếu không có khăn giấy.[245][257]

Không có bằng chứng cho thấy việc đeo khẩu trang của những người không bị nhiễm bệnh có nguy cơ thấp là có hiệu quả và Tổ chức Y tế Quốc tế không khuyến nghị sử dụng khẩu trang cho người khỏe mạnh.[258] Việc sử dụng khẩu trang y tế của những người có thể bị nhiễm bệnh đã được khuyến nghị,[258][259][260] vì chúng có thể giới hạn thể tích và khoảng cách di chuyển của các giọt thở phân tán khi nói chuyện, hắt hơi và ho.[261] WHO đã ban hành hướng dẫn về thời điểm và cách sử dụng khẩu trang, bao gồm:[262]

  • Che miệng và mũi bằng khẩu trang và đảm bảo không có khoảng trống giữa mặt và khẩu trang.
  • Tránh chạm vào khẩu trang trong khi sử dụng nó; nếu bạn làm thế, hãy làm sạch tay bằng dung dịch rửa tay hoặc xà phòng và nước.
  • Thay khẩu trang mới ngay khi bị ẩm và không sử dụng lại khẩu trang sử dụng một lần.
  • Tháo khẩu trang bằng cách cầm dây đeo từ phía sau (không chạm vào mặt trước của khẩu trang); vứt bỏ ngay lập tức và làm sạch tay.

Những người chăm sóc người mắc bệnh nên đeo khẩu trang.[258] Hơn nữa, các chuyên gia chăm sóc sức khỏe được khuyên nên đeo khẩu trang ít nhất có khả năng bảo vệ như NIOSH-N95, FFP2 tiêu chuẩn EU hoặc tương đương, ngoài các thiết bị bảo hộ cá nhân khác.[258][263]

Chỉ có Trung Quốc lúc đó đặc biệt khuyến nghị sử dụng khẩu trang cho những người dân khỏe mạnh;[264][265] khẩu trang đã được sử dụng rộng rãi bởi những người khỏe mạnh ở Hồng Kông,[266] Nhật Bản,[267] Malaysia,[268]Singapore.[269][270]

Tự cách ly

Tự cách ly tại nhà được khuyến nghị cho những người được chẩn đoán mắc COVID-19 và những người nghi ngờ họ đã bị nhiễm bệnh. Các cơ quan y tế công cộng đã ban hành các hướng dẫn tự cách ly bao gồm thông báo cho các dịch vụ chăm sóc sức khỏe qua điện thoại và hạn chế tất cả các hoạt động bên ngoài nhà, ngoại trừ việc nhận chăm sóc y tế; không đi làm, đi học hoặc đi ra các khu vực công cộng. Tránh sử dụng phương tiện giao thông công cộng, đi chung xe hoặc taxi.[246]

Những người gần đây đã từng đi du lịch đến quốc gia có dịch lây lan rộng hoặc tiếp xúc trực tiếp với người được chẩn đoán mắc COVID-19 cũng đã được một số cơ quan y tế của chính phủ yêu cầu tự cách ly hoặc thực hiện cách ly trong 14 ngày kể từ thời điểm tiếp xúc cuối cùng.[271]

Cách ly với cộng đồng

Cách ly với cộng đồng là cách kiểm soát nhằm làm chậm sự lây lan của bệnh bằng cách giảm thiểu tiếp xúc gần giữa các cá nhân. Các phương pháp bao gồm thực hiện kiểm dịch, áp dụng các hạn chế đi lại hoặc đóng cửa hoặc hạn chế đến các trường học, nơi làm việc, sân vận động, nhà hát và trung tâm mua sắm. Nhiều chính phủ hiện đang bắt buộc hoặc khuyến nghị cách ly với xã hội ở các khu vực bị ảnh hưởng bởi dịch.[272][273]

Các phương pháp cách ly với xã hội bao gồm hạn chế đi lại, tránh những khu vực đông người và tránh xa những người bệnh.[274][275]

Người lớn tuổi và những người mắc bệnh mãn tính nghiêm trọng phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng và các biến chứng từ COVID-19 và đã được CDC Hoa Kỳ khuyên nên tránh đám đông và ở nhà càng nhiều càng tốt trong các khu vực bùng phát trong cộng đồng.[276]

Điều trị

Bác sĩ mặc bộ quần áo sạch thăm khám bệnh nhân tại bệnh viện Vũ Hán.

SARS-CoV-2 chưa có thuốc điều trị hoặc vắc-xin đặc hiệu, mặc dù những nỗ lực để phát triển chúng đang được tiến hành.[277][278] Công ty sinh học Vir có trụ sở tại San Francisco đang đánh giá xem các kháng thể đơn dòng (mAbs) được xác định trước đó có hiệu quả chống lại virus hay không.[279]

Gilead Science đang thảo luận tích cực với các nhà nghiên cứu và bác sĩ lâm sàng tại Hoa KỳTrung Quốc về sự bùng phát coronavirus ở Vũ Hán đang diễn ra và việc sử dụng remdesivir như một phương pháp điều trị.[280] Các loại thuốc kháng virus khác cũng có thể được sử dụng để điều trị, bao gồm indinavir, saquinavir, lopinavir/ritonavirinterferon beta.[281][282][283]

Viện Khoa học Trung Quốc đã chọn ra 30 loại thuốc để thử nghiệm, bao gồm các loại thuốc đã có, thuốc Đông y và sản phẩm tự nhiên có hoạt tính sinh học. Đây chưa phải là các loại thuốc dùng để chữa bệnh, nhưng được chọn ban đầu như các dạng thuốc "ứng viên" nhằm thử nghiệm.[284]

Vắc xin

Bài chi tiết: Vắc-xin COVID-19

Một số tổ chức trên thế giới đang nghiên cứu vắc-xin cho bệnh này. Viện nghiên cứu Dịch tễ học và Vi sinh vật Gamaleya có trụ sở tại Moscow đã chế tạo thành công vắc-xin ngừa Covid-19 mang tên Sputnik V, được Bộ Quốc phòng Nga đăng kí vào 11/08/2020.[cần dẫn nguồn] Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) đã hy vọng có thể thử nghiệm vắc-xin cho người vào tháng 4 năm 2020.[285][286] Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc (CCDC) đã bắt đầu phát triển vắc-xin chống lại coronavirus mới và đang thử nghiệm hiệu quả của thuốc đối với bệnh viêm phổi.[287][288] Liên minh phòng chống dịch bệnh CEPI đang tài trợ cho ba dự án vắc-xin[289] và hy vọng sẽ có vắc-xin trong các cuộc thử nghiệm vào tháng 6 năm 2020 và được phê duyệt và sẵn sàng trong một năm. Đại học Queensland tại Úc đã nhận được 10,6 triệu đô la tài trợ từ CEPI để phát triển một nền tảng vắc-xin "kẹp phân tử".[290][291][292] Moderna đang phát triển vắc-xin mRNA với sự tài trợ của CEPI.[293][294] Dược phẩm Inovio nhận được tài trợ từ CEPI và thiết kế vắc-xin trong hai giờ sau khi nhận được trình tự gen.[295] Vắc-xin này đang được sản xuất để có thể thử nghiệm đầu tiên trên động vật.

Liên quan

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Đại_dịch_COVID-19 http://minzdrav.gov.by/ru/sobytiya/v-belarusi-izle... http://weekly.chinacdc.cn/en/article/id/e53946e2-c... http://www.bjnews.com.cn/news/2020/01/24/678863.ht... http://www.bjnews.com.cn/news/2020/01/27/680010.ht... http://www.bjnews.com.cn/opinion/2020/01/21/677335... http://www.chinadaily.com.cn/a/202001/25/WS5e2c30f... http://hb.people.com.cn/n2/2020/0125/c192237-33744... http://opinion.people.com.cn/n1/2020/0121/c1003-31... http://sz.people.com.cn/n2/2020/0125/c202846-33743... http://www.nhc.gov.cn/xcs/yqtb/list_gzbd.shtml